Zapalenie miazgi: rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie, czynniki ryzyka, zapobieganie, diagnostyka

Każde zapalenie lub infekcja miazgi zęba nazywa się zapaleniem miazgi. Ząb składa się z 3 części: miazgi, zębiny i szkliwa. Miazga jest sercem zęba i znajduje się w środkowej części jamy każdego zęba. Składa się z trzech głównych elementów: komory miazgi, rogów miazgi i kanałów korzeniowych. Rogi miazgi sięgają w stronę korony zęba, a kanały korzeniowe w kierunku korzeni zęba. Z drugiej strony komora miazgi składa się z żywej tkanki łącznej, elementów nerwowo-naczyniowych i komórek miazgi, które odżywiają i regulują zachowanie zęba w przypadku urazów lub infekcji. Miazga jest unaczyniona przez tętnice pęcherzykowe górne i dolne. Miazga zęba charakteryzuje się najwyższym ciśnieniem w porównaniu do innych tkanek.

U człowieka występują 52 miazgi – 32 w zębach stałych i 20 w zębach mlecznych. Całkowita objętość miazgi u dorosłych wynosi około 0,38 cm3. Kształt komory miazgi zależy od morfologii zęba.

Zapalenie miazgi może być dwojakiego rodzaju:

Odwracalne zapalenie miazgi: Odwracalne zapalenie miazgi to infekcja miazgi, w której stan zapalny występuje tylko w miazdze, ponieważ występuje aktywny czynnik drażniący powodujący infekcję. Te czynniki drażniące to głównie bakterie ze zmian próchnicowych, które nie dotarły jeszcze do miazgi. Inne częste czynniki drażniące to gorące lub szkodliwe środki chemiczne.

Nieodwracalne zapalenie miazgi: Jest to stan, w którym dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia miazgi, ponieważ bakterie zasiedliły już obszar miazgi. Chociaż tkanki miazgi są nadal żywe i aktywne; wprowadzenie bakterii do tego obszaru nie pozwala na gojenie się miazgi i ostatecznie prowadzi do śmierci lub martwicy tkanki.

Objawy przedmiotowe i podmiotowe związane z zapaleniem miazgi obejmują:

• Zapalenie miazgi powoduje wzrost ciśnienia w jamie miazgi, które wywiera nacisk na wewnętrzne i sąsiadujące tkanki nerwowe w komorze miazgi. Ponieważ miazga jest otoczona twardą warstwą zębiny i szkliwa, niezdolność do rozproszenia nacisku miazgi na miękką tkankę łączną zęba powoduje silny ból.
• Często ból jest tak silny, że trudno jest zlokalizować zakażony ząb.
• Ból może promieniować do szczęk, głowy lub ucha i jest określany jako ból rzutowany.
• Objawem zapalenia miazgi może być silna wrażliwość na gorące i zimne jedzenie lub napoje.
• Ból nasila się po zjedzeniu słodyczy
• Tkliwość zakażonego zęba
• Trudności w zasypianiu z powodu bólu
• Ptasi oddech i cuchnący oddech mogą być również objawami zapalenia miazgi.
• Gorączka i obrzęk węzłów chłonnych
• Zły smak w ustach.

Najczęstszą przyczyną zapalenia miazgi jest próchnica zębów. Infekcja bakteryjna rozprzestrzenia się ze szkliwa, penetrując warstwę zębiny zęba i wpływając na miazgę. Inne przyczyny to:

• Rozległa infekcja z tkanek przyzębia penetrująca korzenie.
• Zapalenie miazgi może wystąpić w wyniku urazu zewnętrznego, takiego jak złamanie zęba.
• Zapalenie miazgi może wystąpić po fizycznym uszkodzeniu zęba.
• Niewłaściwe nawyki szczotkowania powodujące nadmierny nacisk na ząb.
• Uszkodzenie termiczne zęba spowodowane używaniem przegrzanych nagłowi stomatologicznych stosowanych podczas leczenia stomatologicznego.
• Wypełnianie ubytków lampami utwardzającymi może podrażniać miazgę.
• Bruksizm lub stan zgrzytania zębami.

• Zwiększone ryzyko próchnicy w obszarach o niskiej zawartości fluoru
• Zła higiena jamy ustnej
• Pacjenci z cukrzycą
• Brak regularnych kontroli stomatologicznych
• Zawód wiążący się ze zwiększonym urazem mechanicznym zębów np. fryzjer, krawiec
• Nawyki żywieniowe, takie jak dieta wysokocukrowa, napoje gazowane itp.
• Stres
• Istniejące wcześniej zaburzenia sercowo-naczyniowe.

• Zapalenie miazgi można najlepiej zdiagnozować na podstawie objawów występujących u pacjenta.
• Najczęstszą cechą zapalenia miazgi jest silny , pulsujący ból i obrzęk szczęki.
• Test opukiwania zęba na dotkniętym zębie w celu sprawdzenia ciężkości i zasięgu zapalenia w komorach miazgi.
• Zdjęcie rentgenowskie pomaga zrozumieć głębokość próchnicy lub ubytku zęba, jeśli obejmuje miazgę.

Test wrażliwości można wykonać w celu sprawdzenia bólu lub dyskomfortu spowodowanego bodźcami gorącymi, zimnymi lub słodkimi. Do testu termicznego stosuje się chlorek etylu natryskiwany na wacik w przypadku bodźców zimnych, a gutaperkę w przypadku bodźców cieplnych.

Test Pulpy Elektrycznej: W jamie miazgi generowany jest bodziec elektryczny, który prowadzi do aktywacji błon nerwowych powodujących ból. Następnie oblicza się próg bólu, aby sprawdzić stopień zajęcia miazgi.

Regularne kontrole stomatologiczne mogą zapobiec rozpoczęciu próchnicy.

Istnieją dwa rodzaje zapalenia miazgi, które diagnozuje się i odpowiednio leczy: odwracalne zapalenie miazgi i nieodwracalne zapalenie miazgi.

Leczenie odwracalnego zapalenia miazgi: Odwracalne zapalenie miazgi to stan zapalny, w którym infekcja nie dotarła do miazgi, a miazga jest niezbędna. Miazga ulega zapaleniu i objawia się wrażliwością i bólem w odpowiedzi na bodźce, które mogą być ciepłe, zimne lub słodkie. Zapalenie ustępuje po usunięciu czynników drażniących. Miąższ jest nienaruszony. Najlepiej leczyć tę przypadłość wypełniając ubytki próchnicowe, unikając ekspozycji na znane bodźce, dbając o higienę jamy ustnej i stosując odpowiednią dietę. Jeśli ból jest nie do zniesienia, leczenie stomatologiczne można przeprowadzić w znieczuleniu miejscowym.

Nieodwracalne zapalenie miazgi: Jest to stan, w którym zapalenie nieodwracalnie uszkodziło miazgę. Nieodwracalne zapalenie miazgi często występuje, gdy zakaźne bakterie przedostają się do miazgi, powodując martwicę miazgi, uniemożliwiając jej gojenie i powodując śmierć miazgi. Powoduje to silny ból promieniujący do szczęk, skroni i uszu, zwany bólem rzutowanym. Nieodwracalne zapalenie miazgi leczy się poprzez leczenie kanałowe, podczas którego usuwa się całą zakażoną i martwiczą miazgę z kanałów i jamy miazgi, oczyszcza się ją wielokrotnie w celu usunięcia wszystkich martwych tkanek i zakończeń nerwowych, a następnie umieszcza się gutaperkę. Ząb zostaje następnie zaopatrzony w leczenie protetyczne. Często ząb zaleca się do ekstrakcji, aby uniknąć rozprzestrzenienia się infekcji bakteryjnej na otaczające tkanki, ząb i leżącą pod nim kość.

Do sposobów zapobiegania zapaleniu miazgi zalicza się:

• Regularna kontrola stomatologiczna
• Utrzymanie higieny jamy ustnej
• Dieta o niskiej zawartości cukru
• Unikaj urazów fizycznych
• Właściwa technika szczotkowania poprzez unikanie dodatkowego nacisku podczas szczotkowania i nadmiernego szczotkowania zębów
• Prowadzenie zdrowego i bezstresowego stylu życia.

Przeczytaj także:

• Martwicza miazga: objawy, przyczyny, diagnoza, leczenie
• Co to jest przykrywanie miazgi: rodzaje, jak się to robi, powodzenie i rokowanie w przypadku przykrywania miazgi