Retrolisteza to ruch do tyłu kręgu kręgosłupa w stosunku do kręgu znajdującego się pod nim. Historycznie rzecz biorąc, uważano, że retrolisteza nie ma znaczenia klinicznego. Jednak w miarę kontynuowania działań badawczych pojawiają się skojarzenia z bólem, zmniejszoną funkcjonalnością , zmianami
zwyrodnieniowymi kręgosłupa .
Na przykład badanie z 2003 roku opublikowane w The Spine Journal wykazało, że Afroamerykanki miały 2 do 3 razy więcej anterolistezy ( poślizg kręgów do przodu ) niż ich kaukaskie odpowiedniki. Anterolisteza nie wpłynęła negatywnie na funkcję pleców. To samo badanie wykazało również, że retrolisteza (przesunięcie kręgów do tyłu) była znacznie mniej powszechna w tej samej społeczności (4%), ale powodowała pogorszenie funkcjonowania pleców uczestników. 2
Badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of the Korean Neurosurgical Society z marca 2015 r. zidentyfikowało retrolistezę jako kompensację, która przesuwa kręg do tyłu, gdy kręgosłup i miednica są przesunięte zbyt daleko do przodu w płaszczyźnie przód/tył. Naukowcy twierdzą, że niewielki stopień lordozy lędźwiowej i/lub mały kąt pochylenia miednicy mogą sprzyjać tworzeniu się retrolistezy. 3
Chirurgia kręgosłupa i retrolisteza
W badaniu z 2007 roku opublikowanym w Spine Journal badacze ocenili 125 pacjentów, którzy przeszli dyskektomię L5-S1. Ich celem było poszukiwanie obecności retrolistezy. Odkryli, że prawie 1/4 pacjentów w badaniu miała poślizg do tyłu L5 w stosunku do S1.
Jeśli masz retrolistezę, wyniki te nie oznaczają automatycznie, że będziesz odczuwać większy ból niż ktoś, kto tego nie robi. Naukowcy odkryli, że przed dyskektomią objawy doświadczane w obu grupach (tzn. z retrolistezą i bez niej) były mniej więcej równe.
Naukowcy zbadali także zmiany w strukturach kręgosłupa towarzyszące retrolistezie. Ogólnie rzecz biorąc, odkryli, że obecność retrolistezy nie korelowała z częstszym występowaniem choroby zwyrodnieniowej krążka międzykręgowego ani zmian zwyrodnieniowych pierścienia kostnego w tylnej części kręgu. 4
Retrolisteza może wystąpić w wyniku operacji. Inne badanie opublikowane w Spine Journal w 2013 roku wykazało, że 4 lata po dyskektomii ból spowodowany retrolistezą albo pojawił się po raz pierwszy, albo się nasilił. To samo dotyczyło funkcjonowania fizycznego.
Podobnie jak w badaniu Dartmouth, wyniki pacjentów z retrolistezą, którzy przeszli dyskektomię, były porównywalne z wynikami pacjentów bez niej. Tym razem jednak wyniki obejmowały czas operacji, ilość utraconej krwi, czas spędzony w szpitalu lub placówce ambulatoryjnej, powikłania, potrzebę dodatkowej operacji kręgosłupa i/lub nawracające przepukliny krążka międzykręgowego. 1
Jeszcze inne badanie (opublikowane w czasopiśmie Journal of Neurosurgery: Spine z grudnia 2015 r.) wykazało, że operacja może nie być odpowiednia u pacjentów, u których retrolisteza w wyprostze (wygięcie pleców) przekraczała 7,2%. Powodem było to, że retrolisteza w tych przypadkach zwiększała ryzyko pooperacyjnej przepukliny dysku lędźwiowego u pacjentów. (Omawiana operacja polegała na obustronnej częściowej laminektomii wraz z usunięciem tylnego więzadła podporowego.) 5
Kto otrzymuje retrolistezę?
Jaki więc pacjent otrzymuje retrolistezę? Wspomniane powyżej badanie z 2007 roku wykazało, że retrolisteza występowała regularnie u wszystkich typów pacjentów – niezależnie od tego, czy byli to pacjenci starzy, młodzi, mężczyźni, kobiety, palacze czy nie, wykształceni lub mniej wykształceni i niezależnie od rasy.
To powiedziawszy, osoby z retrolistezą częściej otrzymywały kompozycję pracowniczą. Wiek był czynnikiem wpływającym na osoby, u których wystąpiły zmiany w płytce końcowej kręgów i/lub choroba zwyrodnieniowa krążka międzykręgowego (zarówno z retrolistezą, jak i bez niej). Może to wynikać z tego, że na ogół takie zmiany są związane z wiekiem.
I wreszcie uczestnicy badania, u których wystąpiły zmiany w blaszce końcowej kręgów , na ogół palili papierosy i nie posiadali ubezpieczenia. 4