Hipertrychoza powoduje nieprawidłowy, często nadmierny wzrost włosów . Choroba może dotyczyć niemal każdej części ciała, a w ciężkich przypadkach całe ciało pokryte jest gęstymi włosami. Istnieją różne postacie tej choroby: osoba może urodzić się z nadmiernym owłosieniem (postać wrodzona) lub zachorować w późniejszym życiu w wyniku innego schorzenia (postać nabyta). Istnieje również kilka podtypów schorzenia, które określają jego wygląd i dostępne opcje leczenia.
Wrodzone formy nadmiernego owłosienia są niezwykle rzadkie — odnotowano mniej niż 50 udokumentowanych przypadków1 2 — ale wszystkie postacie tej choroby od zawsze wprawiały lekarzy w zakłopotanie. Poszczególne przypadki dokumentowano już w średniowieczu. Już w XX wieku w Europie, Azji i Ameryce Północnej odnotowano kilka przypadków nadmiernego owłosienia w rodzinach. Od połowy XXI wieku zdiagnozowano co najmniej jeden przypadek wrodzonego nadmiernego owłosienia.
Hipertrychoza może obejmować zarówno małe plamy nieprawidłowego wzrostu włosów, jak i pokrycie całego ciała. Osoba z ciężkim nadmiernym owłosieniem może dosłownie być pokryta włosami od stóp do głów, łącznie z twarzą i rękami. Historycznie rzecz biorąc, uderzający wygląd charakterystyczny dla ciężkiego nadmiernego owłosienia powodował, że ludzie nazywali tę chorobę „zespołem wilkołaka”.3
Badania nad nadmiernym owłosieniem są nieco ograniczone, ponieważ zdiagnozowano tak niewiele przypadków; niektóre badania mają prawie sto lat. Chociaż przyczyna może być nieuchwytna, technologia kosmetyczna, zwłaszcza usuwanie włosów, może pomóc w leczeniu nawet ciężkich postaci choroby.
Objawy
Objawy nadmiernego owłosienia będą zależeć od formy i rodzaju danej osoby. Każdy typ nadmiernego owłosienia charakteryzuje się pewnym rodzajem wzrostu włosów: lanugo, welusowym i końcowym.3
- Lanugo to miękka, delikatna, jasna warstwa włosów pokrywająca płód w łonie matki. Wszystkie noworodki rodzą się z lanugo, a u dorosłych może rozwinąć się ono z powodu pewnych schorzeń. Nie jest to tak oczywiste wizualnie, jak inne rodzaje wzrostu włosów.
- Włosy Vellus są zazwyczaj blond, cienkie i rosną na policzkach oraz ramionach/nogach dzieci, zanim wyrosną grube, ciemne włosy końcowe.
- Włosy końcowe są grubsze, dłuższe i ciemniejsze niż inne formy i rosną na głowie. Androgen uwalniany w okresie dojrzewania przekształca włosy welusowe w końcówki. Spośród trzech rodzajów wzrostu włosów najbardziej zauważalny jest końcowy.
Osoba może urodzić się z tą chorobą lub nabawić się jej w późniejszym życiu. Istnieją trzy rodzaje nadmiernego owłosienia, z którymi można się urodzić.3
- Wrodzone nadmierne owłosienie lanuginosa : w tej postaci choroby ta cienka warstwa włosów obecna w okresie płodowym nie znika po urodzeniu dziecka, a zamiast tego nadal rośnie.
- Wrodzone nadmierne owłosienie końcowe : Jest to charakterystyczna postać „zespołu wilkołaka”, w której u osoby występuje nieprawidłowy – i często znaczny – wzrost włosów na dużych obszarach ciała. W przeciwieństwie do lanugo, włos jest zazwyczaj ciemny i może być dość gruby.
- Nevoid nadmierne owłosienie : Ta postać może również wystąpić w późniejszym życiu, ale zwykle występuje od urodzenia. Jest to mniej poważna postać nadmiernego owłosienia, w której nieprawidłowy wzrost włosów ogranicza się do stosunkowo małych, izolowanych plam. Jednym z bardziej powszechnych przykładów jest jednobrow.
Niektóre schorzenia mogą również powodować nadmierne owłosienie, w tym:
- Nabyte nadmierne owłosienie : w zależności od przyczyny postać ta może być stosunkowo łagodna lub tak ciężka jak formy wrodzone. U osoby z nabytym nadmiernym owłosieniem mogą wystąpić dwa rodzaje wzrostu włosów: welusowy lub końcowy.
- Hirsutyzm : Ten rodzaj nieprawidłowego wzrostu włosów występuje, gdy grubość i wzór porostu włosów, które zwykle występują w męskim ciele, np. zarost na twarzy, występują w ciele kobiety. Schorzenie to charakteryzuje się wzrostem ciemnych, grubych włosów na określonych obszarach ciała, takich jak górna warga (w kształcie wąsów), klatka piersiowa i plecy.
Oprócz nieprawidłowej ilości lub wzorca porostu włosów wiele osób z nadmiernym owłosieniem ma problemy ze zdrowiem jamy ustnej. Jeśli masz wrodzoną postać tej choroby, istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby zwanej przerostem dziąseł, która powoduje powiększenie dziąseł i może być podatne na krwawienie. Zęby dzieci urodzonych z nadmiernym owłosieniem i przerostem dziąseł mogą pojawić się późno lub w ogóle nie pojawić się.4
Wrodzone nadmierne owłosienie, któremu towarzyszą inne nieprawidłowości w organizmie, takie jak zły stan zębów, jest czasami określane jako nadmierne owłosienie uniwersalne wrodzone lub zespół Ambrasa.
Powoduje
Naukowcy nie są do końca pewni, dlaczego i jak powstają różne formy nadmiernego owłosienia, ale przeprowadzono kilka badań sprawdzających możliwość przyczyny genetycznej.
W 2011 roku zespół naukowców powiązał konkretny gen kontrolujący wzrost włosów podczas rozwoju płodu. 5 Ponieważ niektóre przypadki zdarzały się w rodzinach, wydaje się prawdopodobne, że mają w tym udział geny.
Kiedy w późniejszym życiu u ludzi rozwinie się nabyta postać nadmiernego owłosienia, przyczyna jest znacznie łatwiejsza do zidentyfikowania. Na przykład, jeśli u osoby chorej na jadłowstręt psychiczny występuje znaczna niedowaga, organizm często reaguje na utratę izolującej tkanki tłuszczowej, hodując cienką warstwę lanugo, aby się ogrzać.
Wiadomo, że kilka schorzeń może powodować nieprawidłowy wzrost włosów, w tym:3
- HIV/AIDS
- Akromegalia
- Porost pospolity
- Zapalenie skórno-mięśniowe
- Syndrom POEMÓW
- Porfiria skórna późna
- Niedoczynność tarczycy młodzieńcza
- Zaburzenia odżywiania i niedożywienie
- Rak (najczęściej płuca, okrężnica i pierś)
- Zmiana przepływu krwi lub zwiększone tarcie skóry na niektórych częściach ciała (na przykład w wyniku noszenia gipsu w przypadku złamania ręki).
Z nabytym nadmiernym owłosieniem wiąże się kilka klas leków, w tym steroidy, leki przeciwdrgawkowe, leki rozszerzające naczynia, leki przeciwzapalne i fotouczulacze.
Leki, które mogą powodować nieprawidłowy wzrost włosów, obejmują:3
- Chelatory
- Minoksydyl
- Fenoterol
- Fenytoina
- Cyklosporyna
- Streptomycyna
- Kortykosteroidy
- Inhibitory EGFR
- Interferon alfa
- Metoksypsoralen
- Heksachlorobenzen
Hirsutyzm jest szczególnie związany z brakiem równowagi hormonów androgennych. Schorzenie to zwykle występuje u osób z zespołem policystycznych jajników (PCOS). Może również wystąpić u osób z chorobami nadnerczy, przysadki mózgowej lub tarczycy.
Stan ten może również wystąpić w okresach wahań poziomu androgenów, takich jak ciąża i menopauza. Zmiany w poziomie hormonów spowodowane niektórymi lekami, takimi jak sterydy i doustne środki antykoncepcyjne, mogą również prowadzić do hirsutyzmu.
Diagnoza
Hipertrychoza występuje bardzo rzadko. Na podstawie zdiagnozowanych przypadków wydaje się, że dotyczy on obu płci biologicznych w równym stopniu (z wyjątkiem hirsutyzmu, który występuje wyłącznie u kobiet).3
Jeśli nieprawidłowe wzorce porostu włosów są dość poważne i zaczynają się w dzieciństwie, rozpoznanie wrodzonego nadmiernego owłosienia może być dość łatwe – szczególnie jeśli w rodzinie występowały podobne objawy.
W bardziej subtelnych przypadkach lekarze mogą za pomocą mikroskopu przyjrzeć się próbkom włosów danej osoby, aby sprawdzić, czy nadmierne i nieprawidłowe wzorce wzrostu wskazują na nadmierne owłosienie.
W przypadku nabytego nadmiernego owłosienia, które pojawia się w późniejszym okresie życia, ustalenie przyczyny i określenie odpowiedniego sposobu leczenia może wymagać więcej pracy.
Badania krwi mogą być przydatne do wykrycia nieprawidłowego poziomu testosteronu lub innych zaburzeń równowagi hormonalnej. Jeśli lekarz podejrzewa podstawową chorobę, taką jak choroba tarczycy lub rak, konieczne mogą być badania obrazowe, takie jak USG. 6 USG miednicy i przezpochwy mogą być pomocne w poszukiwaniu objawów PCOS, które jest częstą przyczyną hirsutyzmu.
Jeśli lekarze podejrzewają, że nadmierne owłosienie sygnalizuje podstawową chorobę dziedziczną, taką jak zespół Cornelii de Lange lub zespół Rubinsteina-Taybiego, mogą być potrzebne badania genetyczne w celu wykrycia konkretnych mutacji na podstawie diagnozy.3
Leczenie
Nie ma lekarstwa na nadmierne owłosienie, ale wiedza, czy jest to wrodzona, czy nabyta, może pomóc lekarzom w wyborze leczenia. 3 Jeśli nieprawidłowy wzrost włosów wynika z innego stanu, takiego jak PCOS lub choroba tarczycy, leczeniem pierwszego rzutu jest leczenie choroby podstawowej.
Jeśli nadmierne owłosienie jest spowodowane lekami, dostosowanie dawki lub odstawienie leku może wystarczyć, aby zaradzić wzrostowi włosów. Można również podać pacjentowi lek zapobiegający lub spowalniający wzrost włosów. Można również przepisać leki miejscowe zwane kremami do depilacji. 3 W przypadku osób z hirsutyzmem skuteczne mogą być leki hormonalne.
Dla osób z ciężkim nadmiernym owłosieniem rutynowe wyrywanie, golenie, wybielanie lub woskowanie nieprawidłowego wzrostu włosów może być trudne, przytłaczające, kosztowne i bolesne. Nawet w przypadku osób, u których nie występuje nieprawidłowy wzrost włosów, środki te mają charakter tymczasowy. Zwykle trwają najwyżej kilka tygodni.
Depilacja laserowa jest opcją trwalszą, ale zazwyczaj wymaga więcej niż jednej sesji, może być kosztowna i może nie działać dobrze w przypadku niektórych rodzajów włosów. Elektroliza to zatwierdzona przez FDA metoda trwałego usuwania włosów. Chociaż metoda ta trwale usuwa owłosienie, zabiegi elektrologią mogą być bolesne i kosztowne.
W przypadku osób z rozległym nadmiernym owłosieniem konieczne może być stosowanie więcej niż jednej metody usuwania włosów i ich wielokrotne stosowanie, aby leczenie było skuteczne. Włosy na jednym obszarze ciała mogą nie zostać dobrze – lub bezpiecznie – usunięte przy użyciu pewnych metod. Niektóre obszary ciała mogą być również zbyt wrażliwe na niektóre metody lub mogą być bardziej podatne na zakażenie .
Ponieważ zdiagnozowano tak niewiele przypadków nadmiernego owłosienia, badania nad leczeniem ciężkich postaci tej choroby są ograniczone. Osoby z łagodniejszymi postaciami i hirsutyzmem zazwyczaj mogą znaleźć metodę usuwania włosów odpowiadającą ich potrzebom i preferencjom, chociaż może to wymagać pewnych prób i błędów.
Korona
Osoby z nadmiernym owłosieniem mogą ze względu na swój stan odczuwać lęk, depresję, niską samoocenę i zły obraz własnego ciała. Jeśli mają formę, która zaczęła się w dzieciństwie, mogli przetrwać wiele lat zastraszania ze strony rówieśników. W rezultacie osoby cierpiące na nadmierne owłosienie mogą czuć się niepewnie i izolowane w towarzystwie osób, które nie cierpią na tę chorobę (nawet przyjaciół i rodziny).
Hipertrychoza może mieć szkodliwy wpływ na życie społeczne danej osoby. Osoby cierpiące na tę chorobę w każdym wieku, ale szczególnie dzieci , mogą opierać się takim czynnościom, jak pływanie lub przebieranie się w szkolnej szatni, ze względu na niepokój o swój wygląd. Lęk może spowodować, że te dzieci ominą specjalne wydarzenia z rówieśnikami, zarówno w szkole, jak i w społeczności, takie jak przyjęcia urodzinowe i gry zespołowe.
Nastolatki cierpiące na nadmierne owłosienie już zmagają się ze zmianami hormonalnymi i społecznymi, które pojawiają się wraz z wiekiem, dlatego mogą być bardziej podatne na związaną z ich chorobą niską samoocenę, zły obraz ciała i depresję.3
Młode osoby z nadmiernym owłosieniem i ich rodziny mogą skorzystać z zasobów medycznych, społecznych i związanych ze zdrowiem psychicznym. Grupy wsparcia, terapia i leki przeciwdepresyjne mogą być bardzo pomocne dla osób cierpiących na jakąkolwiek formę nadmiernego owłosienia, jeśli życie z tą chorobą jest dla nich niepokojące, ale mogą być szczególnie ważne, aby pomóc dzieciom i młodym dorosłym w zdobyciu umiejętności radzenia sobie, które będą przydatne przez całe życie .
Słowo od Verywella
Hipertrychoza to rzadka choroba, która powoduje nieprawidłowy, czasem nadmierny wzrost włosów na całym ciele. Ludzie mogą urodzić się z tą chorobą lub rozwinąć ją w późniejszym życiu z powodu zaburzeń medycznych lub niektórych leków. Niewiele wiadomo na temat tego, jak i dlaczego rozwija się ta choroba, ponieważ od średniowiecza udokumentowano jedynie około 50 przypadków tej choroby. Ponieważ zaburzenie może występować rodzinnie, w niektórych postaciach nadmiernego owłosienia prawdopodobnie rolę odgrywa genetyka.
Nie ma lekarstwa na tę chorobę, ale w zależności od przyczyny istnieją różne sposoby radzenia sobie z nią. Leczenie pierwszego rzutu polega na ustaleniu, czy istnieje medyczna przyczyna nieprawidłowego porostu włosów, taka jak PCOS lub leki. W takich przypadkach zajęcie się tymi przyczynami poprzez leczenie choroby lub zmianę leków zwykle wystarcza, aby zaradzić wzrostowi włosów. W przypadku osób urodzonych z nadmiernym owłosieniem, szczególnie w ciężkich postaciach, zazwyczaj nie ma jednorazowego leczenia. Niektóre osoby z tą chorobą decydują się na regularne usuwanie nadmiaru włosów poprzez golenie lub woskowanie, a inne stosują trwałe metody, takie jak elektroliza. Chociaż rezultaty tych metod utrzymują się dłużej, mogą być bolesne i kosztowne.
Wsparcie emocjonalne, zwłaszcza dla dzieci chorych na tę chorobę, jest bardzo ważne, ponieważ osoby z nadmiernym owłosieniem mogą w związku z chorobą doświadczać depresji i lęku. Grupy wsparcia, terapia i leki mogą pomóc osobom z nadmiernym owłosieniem poradzić sobie z wyzwaniami życia z tą chorobą.