Choroba Forbesa jest jedną z kilku chorób magazynowania glikogenu, w przypadku których energia zmagazynowana w postaci glikogenu nie może zostać przekształcona w glukozę w celu dalszego przetworzenia na energię. Ma różne nazwy, takie jak choroba spichrzania glikogenu typu III, choroba Coriego, niedobór amylo-1,6-glukozydazy, niedobór AGL, glikogenoza typu III, ograniczona dekstrynoza, niedobór debrancheru glikogenu i GSD-III. Choroba Forbesa jest rzadką chorobą dziedziczną, dziedziczoną w sposób autosomalny recesywny. Dotyka 1 na 100 000 osób na całym świecie, 1 na 40 000 w Stanach Zjednoczonych, ale występuje powszechnie w populacji Eskimosów w Kanadzie, Wyspach Owczych i Żydach z Afryki Północnej.
Co powoduje chorobę Forbesa?
Choroba Forbesa to choroba genetyczna, w której stosunek liczby kobiet do mężczyzn wynosi 1:1. Jej głównym czynnikiem etiologicznym jest mutacja genu AGL zlokalizowanego na chromosomie 1p21. Mutacja genu AGL odpowiedzialna jest za produkcję enzymu odgałęziającego amylo-1,6-glukozydazę, co prowadzi do niepełnej konwersji glikogenu do glukozy, która jest głównym źródłem energii dla organizmu. Bez normalnej funkcji enzymu usuwającego rozgałęzienia (brak enzymu amylo-1,6-glukozydazy) glikogen jest rozkładany tylko częściowo, dlatego w organizmie nie występuje wystarczająca produkcja glukozy, co prowadzi do niewystarczającej produkcji energii. Niecałkowicie rozbita struktura glikogenu znana jest jako dekstryna graniczna i jest magazynowana w wątrobie i tkankach mięśniowych (szkieletowych i sercowych).
Jakie są objawy choroby Forbesa?
Glukoza magazynowana jest w wątrobie i mięśniach w postaci glikogenu. W momencie zapotrzebowania organizmu na energię (np. podczas postu lub ćwiczeń) glikogen przekształca się w glukozę w celu uzyskania energii. Ze względu na brak enzymu amylo-1,6-glukozydazy dochodzi do niecałkowitego rozkładu glikogenu do glukozy, co stanowi większość objawów choroby Forbesa. Choroba Forbesa charakteryzuje się nieprawidłowościami w wątrobie, mięśniach szkieletowych i sercowych, ponieważ są to miejsca, w których magazynowany jest niecałkowicie rozłożony związek glikogenu.
Ogólnie rzecz biorąc, choroba Forbesa zaczyna dawać objawy w bardzo młodym wieku (już w pierwszym roku życia), ponieważ jest to zaburzenie genetyczne. Najczęstszymi objawami choroby są hepatomegalia (powiększenie wątroby w około 98% przypadków), hipoglikemia (niski poziom cukru we krwi w około 53% przypadków), brak wzrostu (w około 49% przypadków) oraz nawracająca choroba i/lub infekcja (u około 17% wszystkich przypadków). W dzieciństwie występuje również wystający brzuch z powodu powiększenia wątroby wraz ze słabymi / wiotkimi mięśniami. Powiększenie wątroby zaczyna ustępować wraz z wiekiem, gdy dziecko osiąga dorosłość; może jednak prowadzić do marskości wątroby i raka wątroby. Choroba Forbesa powoduje niski wzrost wraz z hipoglikemią i hiperlipidemią u dziecka. Pacjenci mają również częste krwawienia z nosa i trudności w walce z infekcjami. U pacjentów z GSD-IIIa często występuje przerost serca, chociaż czynność serca jest prawidłowa. Inne objawy choroby Forbesa obejmują spowolniony wzrost w dzieciństwie, opóźnione dojrzewanie, opóźniony wzrost, brak rozwoju, słabo rozwinięta środkowa część twarzy, głęboko osadzone oczy, zapadnięty grzbiet nosa, szeroki czubek nosa, zadarty czubek nosa, łukowate usta, osłabienie mięśni, które stopniowo pogarsza się z wiekiem , zanik mięśni dłoni i stóp (obserwowany w późnym wieku), miopatia (obserwowana również w późnym wieku) i nietolerancja postu.
Diagnoza i leczenie choroby Forbesa
Diagnoza choroby Forbesa obejmuje powiększenie wątroby , niski poziom cukru we krwi, wysoki poziom ketonów, transaminaz, lipidów i kinazy kreatynowej. Można to dodatkowo potwierdzić za pomocą testów genetycznych pod kątem mutacji genu AGL.
Podstawą leczenia choroby Forbesa jest modyfikacja diety, która obejmuje dietę wysokobiałkową i unikanie postu, aby zapobiec hipoglikemii. W celu zapobiegania hipoglikemii (niskiemu poziomowi cukru we krwi) podczas snu może być konieczna nocna zgłębnik do karmienia nosowo-żołądkowego. Pacjenci powinni przyjmować częste posiłki i spożywać niegotowane suplementy skrobiowe, takie jak skrobia kukurydziana. Pacjent powinien także monitorować poziom glukozy we krwi i poziom ciał ketonowych. Wiadomo, że modyfikacja diety ogranicza i zapobiega chorobom serca i/lub mięśni. U pacjentów z ciężką marskością wątroby, niewydolnością wątroby i rakiem wątrobowokomórkowym jedyną opcją jest przeszczepienie wątroby.
Przeczytaj także:
- Co to jest choroba Forbesa: przyczyny, objawy, leczenie, diagnoza
- Czy można zapobiec chorobie Forbesa?
- Jakie są perspektywy dla choroby Forbesa?
- Jaka jest klasyfikacja/rodzaje choroby Forbesa?
- Jaka jest główna przyczyna choroby Forbesa?