Co to jest przykrywanie miazgi: rodzaje, jak się to robi, powodzenie i rokowanie w przypadku przykrywania miazgi

Pokrywanie miazgi odnosi się do procedury stomatologicznej stosowanej w celu zapobiegania martwicy miazgi po odsłonięciu lub w pobliżu odsłonięcia w czasie opracowywania ubytku, poprzez umieszczenie opatrunku ochronnego na miazdze. Narażenie to może wynikać z urazu mechanicznego po wypadku lub złamania zęba; lub miazga może zostać odsłonięta podczas zabiegu wycinania ubytku w gabinecie stomatologicznym. Głównym celem pokrycia miazgi jest ochrona miazgi i utrzymanie żywotności zdrowej miazgi; i tym samym uniknąć innych skomplikowanych procedur, takich jak leczenie kanałowe.

Próchnica zębów ma zdolność rozprzestrzeniania się do głębszych części zębów, aż do miazgi. Może to spowodować odsłonięcie miazgi, a następnie zapalenie i infekcję, stan zwany zapaleniem miazgi. Nieleczone może to prowadzić do silnego bólu, a następnie martwicy miazgi (tj. śmierci zęba). Dlatego ważne jest, aby jak najwcześniej podjąć niezbędne kroki, aby uratować miazgę i utrzymać żywotność zęba. W przypadku próchnicy głębokiej pierwszą linią leczenia często jest zabieg zwany wykopaniem, czyli usunięcie lub wydobycie miękkiej próchnicowej części ubytku za pomocą narzędzia ręcznego. Może to prowadzić do usunięcia miękkiego materiału zęba pokrywającego miazgę, co prowadzi do świeżego odsłonięcia miazgi. W innych przypadkach nagły uraz zęba, taki jak upadek, uderzenie w twarz lub wypadek samochodowy, może spowodować złamanie żywego zęba, co prowadzi do nagłego odsłonięcia zdrowej miazgi.

W zależności od stanu zęba i zastosowanej procedury, pokrycie miazgi dzieli się na 2 główne typy, wymienione poniżej:

Bezpośrednie przykrycie miazgi: W tym przypadku opatrunek ochronny umieszcza się bezpośrednio nad odsłoniętą miazgą. Jest to procedura jednoetapowa, wskazana w przypadkach, gdy dochodzi do punktowego odsłonięcia miazgi na skutek urazów mechanicznych (wypadki, upadki, złamania) lub przypadkowego odsłonięcia miazgi podczas opracowywania ubytku lub usuwania próchnicy. Przed przystąpieniem do tego procesu ważne jest, aby upewnić się, że pacjent nie odczuwał bólu w przeszłości. Ząb jest chroniony przed śliną za pomocą wałków bawełnianych i koferdamu. Zapewnia to czyste i wolne od infekcji miejsce pracy. Materiał ochronny umieszcza się w bezpośrednim kontakcie z miazgą, a następnie umieszcza się na nim końcowy materiał do odbudowy zębów, aby uszczelnić ubytek. Aby mieć pewność powodzenia zabiegu, ząb jest regularnie monitorowany przez rok.

• Zęby stałe wymagające prostych uzupełnień
• Niedawne odsłonięcie miazgi lub ostry uraz (mniej niż 24 godziny)
• Minimalne krwawienie w odsłoniętym miejscu
• Brak wrażliwości na perkusję
• Normalna reakcja na testy wrażliwości
• Brak historii bólu lub innej patologii
• Młodzi pacjenci z zębami stałymi.

• Obecność innych chorób ogólnoustrojowych
• Zęby mleczne lub mleczne
• Oznaki infekcji, bólu lub nadwrażliwości zęba
• Szeroka ekspozycja
• Nadmierne krwawienie z odsłoniętego miejsca
• Starsi pacjenci
• Zęby mocno zniszczone lub zęby, których nie można odbudować.

Pośrednie pokrycie miazgi: W tym procesie na miazdze pozostaje cienka warstwa miękkiej zębiny, a na miękką zębinę zostaje nałożony opatrunek ochronny. Jest to procedura etapowa i długa, której ukończenie zajmuje około 6 miesięcy lub dłużej. Zabieg ten jest wskazany w przypadku zębów z głęboką próchnicą, gdzie usuwa się większość próchnicy, a nad miazgą celowo pozostawia się cienką warstwę zniszczonej zębiny. Materiał ochronny umieszczony na tej warstwie ułatwia remineralizację zębiny, co z kolei uszczelnia miazgę. O powodzeniu zabiegu decyduje zmiana koloru pozostawionej zębiny z jasnej na ciemnobrązową oraz zmiana konsystencji z miękkiej na twardą i z mokrej na suchą. Radiograficznie może wystąpić zmniejszenie obszaru radioprzeziernego, co wskazuje na remineralizację. Tymczasowy materiał do odbudowy jest zwykle utrzymywany na materiale uspokajającym przez około 6 miesięcy. Po sześciu miesiącach usuwa się materiał tymczasowy i ponownie bada ubytek. Po stwierdzeniu obecności zdrowej zębiny umieszcza się uzupełnienie stałe w celu wypełnienia ubytku.

• Stałe zęby
• Zdrowa miazga, bez śladów infekcji i bólu w wywiadzie
• Głęboka próchnica bez odsłonięcia miazgi i objawów zapalenia miazgi.

• Duże ubytki z odsłonięciem miazgi
• Zęby pierwotne
• Zęby o złym rokowaniu lub zęby, których nie można odbudować
• Obecność bólu i innych powiązanych objawów.

Podczas zabiegu przykrywania miazgi na miazgę nakładany jest opatrunek ochronny lub uspokajający, taki jak MTA lub wodorotlenek wapnia. Pomaga to chronić miazgę przed czynnikami drażniącymi, takimi jak bakterie, zimno lub ciepło. Z biegiem czasu sprzyja to regeneracji zdrowej zębiny w wyniku ekspozycji (zębina naprawcza). Dzieje się to poprzez pobudzanie bogatej w komórki strefy leżącej pod miazgą do wytworzenia reparacyjnej warstwy zębiny na miazdze. Proces tworzenia się zębiny naprawczej rozpoczyna się około 30 dni od nałożenia materiału uspokajającego i kończy się po około 130 dniach. Proces ten może zostać dodatkowo opóźniony w przypadku nadmiernego urazu lub uszkodzenia odontoblastów (komórek miazgi odpowiedzialnych za powstawanie zębiny). Utworzona naprawcza zębina uszczelnia miazgę, pomagając w ten sposób w utrzymaniu żywotności zęba.

Wraz z postępem w przemyśle dentystycznym dostępna jest obecnie duża liczba materiałów stosowanych jako środek do pokrywania zębów. Idealne wymagania dla tych materiałów to:

• Biokompatybilny
• Bakteriobójczy
• Wspomaga gojenie
• Nie powoduje podrażnień i nie powoduje uszkodzeń miazgi i tkanek otaczających ząb
• Nie wpływa na prawidłowy proces resorpcji zębów

Niektóre z materiałów powszechnie stosowanych do pokrywania miazgi to:

• Wodorotlenek wapnia
• MTA lub mineralne kruszywo trójtlenkowe
• MTA 1 – wapń
• ZOE lub eugenol z tlenkiem cynku
• Thera kal
• Cement z ziaren oleju rycynowego
• GIC/RMIC
• Kortykosteroidy z antybiotykami
• Cement polikarboksylanowy
• Cyjanoakrylan izobutylu
• Ceramika z fosforanu wapnia
• Kolagenowe środki wiążące
• Fosforan wapniowy
• Hydroksyapatyt
• Odontogenne białko związane z ameloblastem
• Materiał do naprawy korzeni z sekwencją endo
• Czynniki wzrostowe
• Lasery

Obecnie MTA jest najczęściej stosowanym materiałem do pokrycia miazgi, biorąc pod uwagę jego lepsze właściwości w porównaniu z innymi dostępnymi materiałami, łatwość użycia i skuteczność.

Pokrycie miazgi może wykonać każdy doświadczony dentysta. Jednak skomplikowane przypadki są zazwyczaj obsługiwane przez endodontę lub dentystę odtwórczego. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu, a następnie badania fizykalnego pacjenta. Przeprowadza się badanie radiograficzne i testy wrażliwości w celu określenia zakresu i ciężkości stanu. Badany jest dany ząb/zęby i na podstawie stanu zęba podejmowana jest decyzja o bezpośrednim lub pośrednim pokryciu miazgi. W przypadku bezpośredniego przykrycia miazgi zabieg przeprowadza się na jednej wizycie z wizytami kontrolnymi w celu ustalenia powodzenia zabiegu. W przypadku pośredniego przykrycia miazgi zabieg przeprowadza się w 2 lub więcej posiedzeniach.

Wynik leczenia w dużej mierze zależy od stanu zęba i umiejętności lekarza stomatologa. Zależy to również od użytego materiału i zastosowanej techniki. Jeśli zabieg zostanie przeprowadzony prawidłowo i w doskonałej izolacji, wskaźnik powodzenia jest zdumiewająco wysoki.

Przeczytaj także:

• Martwicza miazga: objawy, przyczyny, diagnoza, leczenie