Chociaż ślimak jest technicznie wypełnioną płynem strukturą w kości, odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu słuchu, a nie jest po prostu kolejnym elementem układu kostnego. Jest częścią ucha wewnętrznego i często jest opisywany jako pusty w kształcie ślimaka lub spirali.
Anatomia
Spiralny kształt ślimaka jest niezbędny do przenoszenia różnych częstotliwości dźwięku. Ślimak ma szerokość około 10 milimetrów (mm). Gdyby był rozwinięty, ślimak miałby długość około 35 mm.
Struktura
Ślimak jest wypełniony płynem (perylimfą i endolimfą) i jest podzielony na trzy komory zwane skalą przedsionkową, skalą środkową i skalą bębenkową. Dwie z tych komór wypełnionych płynem wyczuwają zmiany ciśnienia (spowodowane dźwiękiem), podczas gdy trzecia komora zawiera narząd Cortiego, przewód ślimakowy i błonę podstawną.
Przewód ślimakowy to kolejna koścista, pusta rurka, która znajduje się pomiędzy skalą przedsionkową a skalą bębenkową. Przewód ślimakowy zawiera endolimfę. Łupka bębenkowa i przewód ślimakowy są oddzielone błoną podstawną. 1
W ślimaku znajdują się również maleńkie komórki rzęsate. Występują one szczególnie w narządzie Cortiego i są niezbędne do prawidłowego słyszenia. 2
W chwili urodzenia mamy około 12 000 komórek rzęsatych. Komórki rzęsate mogą zostać uszkodzone i utracone przez całe życie w wyniku głośnego hałasu lub innych warunków, a po ich utracie komórki te nie regenerują się. Biorąc pod uwagę ich zasadniczą rolę w słyszeniu, utrata komórek słuchowych powoduje trwałą utratę słuchu odbiorczego. 3
Lokalizacja
Ślimak jest jedną z dwóch głównych struktur tworzących ucho wewnętrzne. Ucho wewnętrzne znajduje się za błoną bębenkową, głęboko w uchu środkowym. Pozostałe struktury nazywane są kanałami półkolistymi i odpowiadają za równowagę, natomiast ślimak odpowiada za słuch.
Za błoną bębenkową znajdują się kosteczki słuchowe, maleńkie kości, które odgrywają istotną rolę w procesie słyszenia. Na dole strzemiączka znajduje się owalne okienko.
Kanały półkoliste wypełnione płynem zwanym endolimfą zapewniają organizmowi właściwe poczucie równowagi. Bezpośrednio obok kanałów półkolistych, przed początkiem rurki w kształcie ślimaka tworzącej ślimak, znajduje się okrągłe okienko. 4
Różnice anatomiczne
Zarodkowo ucho wewnętrzne zaczyna się kształtować już w 4 tygodniu ciąży. Sam ślimak kształtuje się zwykle w 18. tygodniu ciąży. Gen SOX2 jest w dużej mierze odpowiedzialny za powstawanie ślimaka, a mutacje w SOX2 są powiązane z odbiorczym ubytkiem słuchu. 2
Ślimak może charakteryzować się dużymi różnicami w długości ślimaka, kątach między zwojami i położeniu w podstawie czaszki. 5 Ma to konsekwencje dla chirurgii implantu ślimakowego, ponieważ malutką elektrodę implantu ślimakowego należy wprowadzić do ślimaka.
Funkcjonować
Fale dźwiękowe kierowane są do ucha i uderzają w błonę bębenkową, powodując wibracje. Wibracje te docierają do kosteczek słuchowych — maleńkich kości znajdujących się w uchu środkowym, zwanych młoteczkiem. i strzemiączka.
Strączek uderza w owalne okienko, a wibracje są dalej przenoszone przez perilimfę (płyn) zlokalizowaną wewnątrz ślimaka. Wibracje dźwiękowe rozprzestrzeniają się dalej przez scala ventibuli i scala tympani, ostatecznie wypierając okrągłe okno. 2
Gdy wibracje przechodzą przez płyn, aktywują komórki rzęsate znajdujące się na błonie podstawnej i narządzie Cortiego. Następnie komórki rzęsate ocierają swoje stereocilia (maleńkie, przypominające włosy wypustki znajdujące się na górze komórki) o strukturę zwaną błoną tectorial.
Ten ruch komórek rzęsatych powoduje depolaryzację (zmianę równowagi elektrolitów w płynie otaczającym komórki) dołączonych włókien nerwowych i w ten sposób dźwięki są przesyłane do mózgu w celu interpretacji przez nerw słuchowy. 2
Powiązane warunki
Na ślimak może wpływać kilka schorzeń.
Zmysłowo-nerwowy ubytek słuchu
Zmysłowo-nerwowy ubytek słuchu jest technicznie definiowany jako ubytek słuchu wynikający z jakiejkolwiek dysfunkcji ucha wewnętrznego. Obejmuje zmysłowy ubytek słuchu wynikający z uszkodzenia komórek słuchowych w ślimaku.
Niedosłuch odbiorczy jest niezwykle powszechny, zwłaszcza u osób starszych, ale może być również wrodzony. Może to być spowodowane narażeniem na głośny hałas, lekami toksycznymi dla ucha i wieloma innymi schorzeniami. Może być również związane z chorobą Meniere’a. 6
Zmysłowo-nerwowy ubytek słuchu można podzielić na centralny ubytek słuchu i zmysłowy ubytek słuchu. Jak wspomniano powyżej, zmysłowy ubytek słuchu wynika z uszkodzenia komórek rzęsatych, natomiast centralny ubytek słuchu może być wynikiem uszkodzenia ścieżki nerwu słuchowego. 7
Nerwiak słuchowy (nerwiak przedsionkowy)
Nerwiak słuchowy to łagodny wzrost wywodzący się z nerwów zaopatrujących ucho wewnętrzne. Może powodować problemy z utrzymaniem równowagi, skutkujące zawrotami głowy, a także może powodować utratę słuchu lub szumy uszne (dzwonienie w uszach). 8
Szumy uszne
Szumy uszne dzwonią w uchu. Może to być również dźwięk brzęczenia, gwizdania lub ćwierkania. Pulsacyjny szum w uszach występuje wtedy, gdy słyszysz w uszach dźwięk przypominający bicie własnego serca.
Szum w uszach jest silnie powiązany z narażeniem na głośne dźwięki i odbiorczym ubytkiem słuchu, a także uważa się, że jest wynikiem uszkodzenia komórek rzęsatych w ślimaku. 9
Implanty ślimakowe
Implant ślimakowy to urządzenie elektroniczne, które może poprawić słuch u osób, które doświadczyły głuchoty lub głębokiego ubytku słuchu w wyniku uszkodzenia ślimaka.
Składa się z kilku części, w tym mikrofonu, procesora mowy, nadajnika i odbiornika oraz układu elektrod. Część implantu ślimakowego umieszcza się chirurgicznie pod skórą, a część zewnętrzną zakłada się za uchem.
Pomimo swojej nazwy implant ślimakowy nie przywraca normalnego słuchu. Stymuluje nerw słuchowy, aby zapewnić osobom głuchym lub z poważnym ubytkiem słuchu reprezentację różnych dźwięków i pomóc im zrozumieć mowę. Interpretacja dźwięku za pomocą implantu ślimakowego wymaga odpowiedniego przeszkolenia. 10
Testy
Stan ślimaka ocenia się za pomocą kilku testów.
Testy Rinne’a i Webera
Tego typu badania słuchu są czasami nazywane badaniami kamertonowymi i są przydatne w wykrywaniu problemów w uchu środkowym i uchu wewnętrznym. Testy te są rzadko stosowane samodzielnie, ale mogą być pomocne w połączeniu z innymi rodzajami badań słuchu, gdy próbujemy ustalić, czy ubytek słuchu występuje lub dotyczy ślimaka. 11
Testowanie słuchowej odpowiedzi pnia mózgu
Test ten jest często stosowany w badaniach przesiewowych ubytku słuchu u niemowląt i nazywany jest także badaniem słuchowych potencjałów wywołanych . Jest przydatny w wykrywaniu problemów ze ścieżkami nerwowymi zaangażowanymi w przekazywanie impulsów dźwiękowych do mózgu, a także problemów ze ślimakiem.
Test otoemisji akustycznej (OAE).
Ten test jest łatwy do przeprowadzenia: lekarz po prostu włoży sondę do ucha i zmierzy Twoją reakcję na określone dźwięki. Test OAE mierzy w szczególności funkcję komórek rzęsatych znajdujących się w ślimaku.